Er is de afgelopen tijd veel te doen geweest over de spreiding van investeringen bij crowdfunding. Investeerders zouden bijvoorbeeld volgens het AFM risico’s te laag inschatten en investeerders wordt aangeraden hun investeringen beter te spreiden.
Het risico dat investeerders lopen en hun inschatting daarvan, heeft voor een groot deel te maken met de motivatie van die investeerders. Zelf werk ik voornamelijk in de culturele en creatieve hoek en ook daar is veel te doen over de risico’s van donateurs (zie de verhalen over Kickstarter en projecten die niet lukken). Het gaat deze donateurs echter (vaak) niet om een financieel risico, maar of het project wel of niet door zal gaan. Het ‘samen mogelijk maken’ staat bij donaties centraal. De gedachte is lang geweest dat bij leningen en het uitgeven van aandelen vooral het financiële rendement op de voorgrond zou staan.
In het Nationaal Crowdfunding Onderzoek 2016 is aandacht aan dit onderwerp besteed. De conclusie is opvallend:
“Opvallend is dat bij investeringen in equity projecten, de maatschappelijke impact nog hoger is dan bij reward-based crowdfunding.”
Bij het uitgeven van leningen blijft het financieel rendement wel de belangrijkste factor om te investeren. De gesprekken die ik voer met verschillende investeerders (en projecteigenaren) laten ook dit beeld zien. Hoewel het financieel rendement bij equity zeker een rol speelt, is het vooral het maatschappelijke (of persoonlijke) rendement dat bepaalt of men investeert. Een eventueel financieel rendement is mooi meegenomen, maar is vaak niet de belangrijkste reden om te investeren.
Leningen
De vraag is nu of dat financiële rendement bij het uitgeven van leningen wel voorop staat. Wanneer ik naar mijn eigen portfolio kijk, richt ik me vooral op projecten die ik interessant vind; die of invloed hebben op mijn leven in de stad waar ik woon of aansluiten bij mijn interesses. Het eventuele financiële rendement is daarbij onderschikt aan het gevoel dat ik goede ideeën mede mogelijk maak. Dat financiële rendement is overigens te verwaarlozen: van het rendement (8%) van een investering van 300 euro kun je hooguit een keer goed uit eten.
Om een financieel rendement te kunnen behalen dat ertoe doet, moet je dus of grote bedragen investeren of in veel verschillende projecten gaan investeren. De vraag is hoeveel mensen dat doen en bij hoeveel van deze mensen het financieel rendement voorop staat. Hoewel dat laatste moeilijk te onderzoeken is, kunnen we misschien wat uit de cijfers van de crowdfundingplatformen halen.
Geldvoorelkaar
Om dit te onderzoeken heb ik de investeerders van 50 projecten bij Geldvoorelkaar naast elkaar gelegd, waarin totaal bijna 20.000 keer is geïnvesteerd.
Waarom Geldvoorelkaar? Het is een van de enige platformen die, alhoewel geanonimiseerd, aangeeft welke investeerders welk bedrag in een bepaald project hebben geïnvesteerd. Daarnaast heb ik zelf het idee dat bij dit platform investeerders vooral voor het financiële rendement investeren. Het is vrij anoniem en de interactie tussen investeerder en ondernemer is summier.
De gegevens waarmee gewerkt zijn, zien er als volgt uit:
Aantal projecten : 50 Jaar van project : 2014 (6), 2015 (6), 2016 (35) Soort lening : Groei (2), aflossingsvrij (4), conv. (2), annuïteit (42) Aantal investeerders : 19.751 Unieke investeerders : 5.037
Aantal keer geïnvesteerd
Speltip zes: ‘Spreid je winstkansen. De tip die niet alleen bij het het Holland Casino geldig is, maar zeker ook bij investeren geldt. Als we kijken naar alle investeerders die in de 50 projecten hebben geïnvesteerd, dan zien we dat ze hun totale investering gespreid hebben over gemiddeld 3,9 projecten. Dat getal geeft de werkelijk spreiding echter niet goed weer. Een groot deel van de investeerders heeft immers maar een keer geïnvesteerd, een enkeling meer dan 30 keer. De modus en mediaan kunnen daarbij ondersteuning bieden. Die liggen respectievelijk op één en twee keer
Zetten we de verdeling van het aantal investeringen in een grafiek naast elkaar, dan ziet dat er als het volgende uit. Links met de procenten, rechts met de getallen.
Van de 5.037 investeerders hebben er 1.779 één keer in een project geïnvesteerd. Dat is ongeveer 35%. Tellen we daar ook degene bij die twee keer hebben geïnvesteerd, dan hebben we 52% van alle investeerders te pakken, oftewel 2.654 investeerders. Het maximaal aantal keer dat een investeerder heeft geïnvesteerd, is 35 keer.
Bedragen
De volgende vraag is welke bedragen investeerders via Geldvoorelkaar investeren en hoe dit zich verhoudt tot het aantal keer dat men investeert. In totaal is er door de 5.037 investeerders via 19.751 investeringen een bedrag van 15,6 miljoen euro geïnvesteerd. Dat komt neer op een gemiddeld bedrag van 792 euro per investering en 3.106 euro per investeerder. Elf investeerders investeerden een bedrag dat hoger was dat 25.000 euro, waarbij één investeerder een bedrag van 75.000 euro in één project investeerde. De modus van alle investeringen ligt op 100 euro, de mediaan op 500 euro.
Onderstaande grafieken geven de verdeling van alle investeringen weer.
Het gros van de investeerders houdt het dus bij relatief bedragen. De meesten kiezen voor een investering van 100 euro (4.063 keer) of 500 euro (3.214 keer). Daarmee kiest ruim 68% van de investeerder voor een investering van € 500 of lager.
Offtopic. Voor ondernemers zijn deze kleine bedragen overigens minder interessant. Wanneer we kijken wat de procentuele bijdrage van een bepaald bedrag op het totaal geïnvesteerde vermogen is, zien we dat alle investeerders die 100 euro investeren maar 2,6% van het totale geïnvesteerde vermogen inbrengen. De grafiek is te vinden op een aparte pagina, daar zie je ook dat ruim 20% van het totale vermogen afkomstig is van investeerders die 1000 euro investeren.
Om een goed rendement te kunnen behalen, kun je twee dingen doen. Of met veel kleine bedragen investeren in veel verschillende projecten, of een groot bedrag investeren in een klein aantal projecten. Zou het gemiddelde bedrag dat men investeert dan ook afnemen wanneer men meerdere keren investeert?
Daarvoor kijken we eerste naar de groep die maar een keer investeert. Onderstaande grafiek geeft de spreiding van de bedragen die men investeert als er maar één keer is geïnvesteerd in een project.
Hoe zou dat zijn voor investeerders die 2, 5, 10, 15 en 20 keer investeren? Om dit artikel leesbaar te houden, zijn de grafieken naast elkaar gezet. De afzonderlijke grafieken zijn te vinden op een aparte pagina. Op deze pagina zie je ook de spreiding van investeerders die 30 keer of meer hebben geïnvesteerd. Bij 50% van hun investeringen wordt een bedrag van 100 euro geïnvesteerd.
In bovenstaande grafiek zien we dat eenmalige investeerders vaker een hoger bedrag investeren dan terugkerende investeerders. We zien dat nog beter wanneer we kijken naar het gemiddelde bedrag dat men investeert. Onderstaande grafiek toont hiervan het verloop.
Tot 20 keer kunnen we een duidelijke gemiddelde rekenen, daarboven zijn de aantallen investeerders eigenlijk te klein om iets over ‘het algemeen’ te kunnen zeggen. De piek bij 21 is bijvoorbeeld te verklaren doordat investeerder #18681 een gemiddeld bedrag van €5.952 per project investeert. De piek bij 22 omdat daar investeerder #9421 een gemiddeld bedrag van 2.772 per project investeert. Er is niet genoeg data beschikbaar om deze pieken eruit te filteren. Geen van de investeerders heeft 33 keer geïnvesteerd, daardoor ontstaat daar een dal.
Kijken we ook nog naar de modus en de mediaan van alle investeringen, dan zien we ook daar een lichte daling. Om de grote fluctuaties eruit te halen, maken we gebruik van de trendlijn. Voor onderstaande grafiek is gebruik gemaakt van de trendlijn van het gemiddelde (blauw), de mediaan (oranje) en de modus (grijs) van alle investeringen afgezet tegen het aantal investeringen per investering.
Conclusie
Investeren mensen via Geldvoorelkaar voor het financieel rendement? Dat was de vraag waar ik graag antwoord op wilde hebben. Een snelle conclusie is dat de gemiddelde investeerder voorzichtig is met zowel het investeren van hoge bedragen als het investeren in veel projecten. Daaruit zouden we kunnen concluderen dat het financiële rendement niet het belangrijkste argument is om te investeren, maar dat ook bij Geldvoorelkaar het ‘mogelijk maken’ een belangrijke factor is.
Het belangrijkste is denk ik dat we moeten oppassen alle investeerders die gebruik maken van crowdfunding in één groep te plaatsen. Dat er eigenlijk, ook op Geldvoorelkaar, drie soorten investeerders te onderscheiden zijn:
1. Een groep waarbij het financieel rendement niet de belangrijkste reden is om te investeren, maar waarbij het ‘samen mogelijk maken’ voorop staat. Deze groep investeert vaak alleen in een specifiek project met een relatief laag bedrag.
2. Een groep die een hoog bedrag in een bepaald project investeert en die waarschijnlijk op een of andere manier ook aan het project is verbonden.
3. Een groep die investeringen spreidt over een groter aantal investeringen, en daarbij de gemiddelde investering laag houdt. Deze groep kunnen we waarschijnlijk zien als de achterban van Geldvoorelkaar. Ze kijken naar de interesse projecten en investeren daarin, zonder een directe link met het project te hebben
* Belangrijke noot
Dit was een eerste analyse van de cijfers van Geldvoorelkaar. Een uitgebreidere analyse is nodig om meer te zeggen over de cijfers en het lijkt zeker de moeite daarin te investeren. Dus cijfers van Geldvoorelkaar zijn openbaar, ik heb ze alleen onder elkaar gezet. Wees vrij om zelf aan de slag te gaan met de cijfers. Het bestand is vrij beschikbaar.
No Comments